Tijdsverschil

Gepubliceerd op 11 april 2020 | Last revision 27 december 2022

Tijdsverschil, iedereen kent het wel en het bestaat al heel lang. De overzichtelijke tijdsverschillen die wij vandaag de dag kennen bestaat nog maar iets van 100 jaar.

Tegen het einde van de 19e eeuw deed de standaardtijd met tijdzones zoals wij die nu kennen haar intrede en rond de jaren ‘30 van de 20e eeuw hadden vrijwel alle landen in de wereld hun tijd aangepast aan de standaard tijd (UTC - linken). Hierdoor zijn overzichtelijke tijdsverschillen ontstaan die er daarvoor niet waren.

Voor eind 19e eeuw hanteerden steden in de wereld de local solar time. De lokale zonnetijd was, zoals je in de naam al vermoed, gebaseerd op de stand van de zon. Dit zorgde ervoor dat plaatsen die niet zo heel ver van elkaar verwijderd zijn, toch een tijdsverschil van enkele minuten hebben. Zo kwam het dus voor dat plaatsen die 300 kilometer uit elkaar liggen, in hetzelfde land, een tijdsverschil van 10 minuten hadden. Toen de industrialisatie, en daarbij de opkomst van de trein, opkwam en de wereld hierdoor beter met elkaar verbonden was, werd het gebruik van de local solar time niet meer als handig gevonden.

In eerste instantie werd de wereld verdeeld in 24 tijdzones, omdat een dag uit 24 uur bestaat. Afgesproken werd dat de nulmeridiaan (het startpunt) zich in de Londense wijk Greenwich zou bevinden en dat elk uur 15° graden breed zou zijn. Landen zouden vrij zijn om dezelfde tijdzone aan te nemen als hun buurlanden en het invoeren van een zomertijd en wintertijd. Tegenwoordig telt de wereld 37 verschillende tijdzones.

Internationale datumgrens

De internationale datumgrens is een denkbeeldige lijn in het midden van de Stille Oceaan ter hoogte van de 180°, die van de Noordpool naar de Zuidpool trekt. Links (ten Westen) van de lijn is de tijdsnotatie UTC + en rechts van de lijn (ten Oosten) is de tijdsnotatie UTC - tot de nulmeridiaan in Greenwich. Door de jaren heen is de internationale datumgrens vaak veranderd. De datumgrens heeft altijd in de Stille Oceaan gelegen, maar tot 1844 ging de grens bijvoorbeeld om de Filipijnen heen. In die tijd had de Filipijnen een tijdnotatie van UTC- in plaats van het huidige UTC +.


De laatste verandering aan de internationale datumgrens was in 1995 toen besloten werd om alle eilanden die behoren tot Kiribati, dezelfde tijdnotatie te geven.

Grootste tijdsverschil op de wereld

De landen met het grootste tijdsverschil en die relatief het dichtst bij elkaar liggen vind je in de Stille Oceaan. Zoals je net al had gelezen werd de internationale datumgrens in 1995 voor het laatst veranderd. Hierdoor ontstond ook het grootste tijdsverschil. Tussen de Line-eilanden van Kiribati en het Amerikaans-Samoa zit hemelsbreed een afstand van 2300 kilometer, maar qua tijd zit er een verschil tussen van 25 uur.

Duidelijk is te zien dat Kiribatie (boven) en Amerikaans-Samoa (onder) relatief dicht bij elkaar liggen. 

Het tijdsverschil tussen Amerikaans-Samoa en Kiribati is weliswaar het grootst in de wereld, maar in Nederland wordt hier niet het meest naar gezocht. Hieronder de meest gezochte tijdsverschillen in Nederland.